Hưởng ứng Tuần lễ Tiêm chủng thế giới năm 2025

TIÊM CHỦNG - BIỆN PHÁP PHÒNG BỆNH HIỆU QUẢ

Vắc-xin là một trong những thành tựu vĩ đại nhất của nhân loại. Tiêm vắc-xin là biện pháp hiệu quả nhất để phòng bệnh, làm giảm tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong do bệnh truyền nhiễm. Tiêm vắc-xin chủ động tạo miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Kể từ năm 1974, trong vòng 50 năm qua, trên toàn cầu, vắc-xin đã cứu sống 154 triệu người, tương đương hơn 3 triệu người mỗi năm hoặc sáu người mỗi phút. Tiêm chủng đã đóng góp 40% vào sự cải thiện khả năng sống sót của trẻ sơ sinh và ngày càng có nhiều trẻ em có thể đón sinh nhật đầu tiên của mình và hơn thế nữa so với bất cứ thời điểm nào khác trong lịch sử loài người.

Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) được đánh giá là chương trình chăm sóc sức khỏe và bảo vệ cộng đồng thành công nhất hiện nay. Ở Việt Nam, Chương trình TCMR do Nhà nước chi trả toàn bộ được triển khai trên toàn quốc từ năm 1985 đã khẳng định được hiệu quả và tính ưu việt trong việc phòng tránh các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Số loại vắc-xin tăng dần theo thời gian, từ 6 vắc-xin thiết yếu năm 1985 tới nay đã có 10 loại bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm được sử dụng vắc-xin miễn phí cho trẻ em và phụ nữ có thai được triển khai trong TCMR trên toàn quốc bao gồm vắc-xin phòng bệnh lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib, bại liệt, sởi, rubella và viêm não Nhật Bản với khoảng 35 triệu liều vắc-xin mỗi năm. Tất cả các loại vắc-xin lưu hành tại Việt Nam đều được cơ quan có thẩm quyền kiểm soát nghiêm ngặt từ quy trình sản xuất đến chất lượng để bảo đảm an toàn và hiệu quả khi sử dụng. Qua đó, Việt Nam đã thanh toán được bệnh bại liệt, loại từ uốn ván sơ sinh và bảo vệ được cho hàng triệu trẻ không bị mắc, không bị tử vong cũng như các di chứng của bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, phổ biến.

Theo Nghị quyết 104/NQ-CP ngày 15/8/2022 của Chính phủ về lộ trình tăng số lượng vắc-xin trong Chương trình TCMR giai đoạn 2021-2030, sẽ có thêm 04 loại vắc-xin được đưa vào Chương trình TCMR như vắc-xin phòng bệnh do vi-rút Rota, vắc-xin phòng bệnh do phế cầu, vắc-xin phòng bệnh ung thư cổ tử cung và vắc-xin phòng bệnh cúm mùa. Bên cạnh Chương trình TCMR, Việt Nam cũng phát triển thị trường vắc-xin dịch vụ, cho phép người dân có thêm lựa chọn tiêm chủng, đặc biệt là các loại vắc-xin không nằm trong Chương trình TCMR.

Tại tỉnh Tiền Giang, được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của UBND tỉnh, địa phương luôn duy trì hiệu quả chương trình tiêm chủng. Công tác TCMR được tổ chức thường xuyên tại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn toàn tỉnh, tạo sự thuận lợi cho các bà mẹ đưa con em đến tiêm chủng. Kết quả trẻ được tiêm chủng đầy đủ đạt chỉ tiêu so với kế hoạch đề ra. Năm 2024, tỷ lệ trẻ dưới 1 tuổi đạt miễn dịch cơ bản là 97,7%; tỷ lệ trẻ tiêm ngừa viêm gan B dưới 24 giờ là 91,4%; tỷ lệ tiêm vắc-xin Sởi mũi 2 là 96,1%. Các hoạt động rà soát tiền sử tiêm chủng, tiêm bù, tiêm vét đặc biệt sau giai đoạn gián đoạn tiêm chủng và gián đoạn cung ứng vắc-xin do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 được chú trọng thực hiện đảm bảo quyền lợi tiêm chủng của trẻ em.

Trước tình hình bệnh sởi đã có dấu hiệu gia tăng từ cuối năm 2024 và tình trạng này vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp trong đầu năm 2025, thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Y tế đã triển khai kế hoạch Chiến dịch tiêm chủng vắc-xin phòng, chống dịch Sởi trên địa bàn tỉnh Tiền Giang năm 2025 đợt 2 từ ngày 24/3 đến ngày 31/3 với 179 điểm tiêm chủng. Kết quả tỷ lệ tiêm chủng chung của các nhóm đối tượng đạt 97,3%, vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra là 96%; trong đó tiêm chủng đối với trẻ từ 6 đến 9 tháng tuổi đạt 95,8%; trẻ từ 1 đến 5 tuổi đạt 99,2% và trẻ từ 6 đến 10 tuổi đạt 96,3%. Nhờ tỷ lệ bao phủ vắc-xin Sởi được tăng cao, cộng đồng đã được tăng cường miễn dịch, góp phần quan trọng vào việc kiểm soát và đẩy lùi dịch bệnh.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được thì vẫn còn không ít khó khăn, thách thức trong công tác tiêm chủng. Tình hình cung ứng vắc-xin TCMR bị gián đoạn trong những năm gần đây đã gây ảnh hưởng đến tỷ lệ bao phủ miễn dịch trong cộng đồng, dẫn đến sự bùng phát một số dịch bệnh. Do đó, việc duy trì, tăng cường tiêm chủng vắc-xin trong Chương trình TCMR có ý nghĩa quan trọng. Mỗi cán bộ y tế cần nâng cao trách nhiệm, thực hiện đầy đủ quy trình tiêm chủng, hiểu rõ, hiểu sâu về thực hành tiêm chủng an toàn. Các ngành, các cấp chính quyền địa phương, các cơ quan truyền thông phối hợp cùng ngành Y tế tuyên truyền, phổ biến kiến thức về TCMR và lợi ích của tiêm chủng phòng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm; khuyến khích, vận động người dân chủ động tham gia tiêm chủng và đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch, đáp ứng các mục tiêu về độ bao phủ tiêm chủng, từ đó giữ vững thành quả đã đạt được trong Chương trình TCMR, góp phần tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu, xây dựng sự bảo vệ lâu dài trong cộng đồng và quốc gia.

"Hãy tiêm chủng vắc-xin tiêm chủng mở rộng đúng lịch. Không trì hoãn. Không chậm trễ"

Thùy Dương